افراد زیادی هستند که از سندرم خستگی مزمن رنج میبرند. تغذیه مناسب میتواند بهطور چشم گیر مشکلات و علائم خستگی مزمن را کاهش دهد. در به سایت شما با سندرم خستگی مزمن و عوامل و علائم آن و همینطور تغذیه مناسب برای بهبود و درمان این مشکل آشنا میشوید
افراد زیادی هستند که از سندرم خستگی مزمن رنج میبرند. تغذیه مناسب میتواند بهطور چشم گیر مشکلات و علائم خستگی مزمن را کاهش دهد. در به سایت شما با سندرم خستگی مزمن و عوامل و علائم آن و همینطور تغذیه مناسب برای بهبود و درمان این مشکل آشنا میشوید
بدن برای حفظ سلامتیاش نیاز به ترکیب متعادلی از مواد مغذی مختلف دارد. افراد زیادی هستند که از سندرم خستگی مزمن رنج میبرند. برای این افراد انتخاب تغذیه مناسب بیشتر اهمیت دارد. تغذیه مناسب میتواند بهطور چشم گیر مشکلات و علائم خستگی مزمن را کاهش دهد. در به سایت شما با سندرم خستگی مزمن و عوامل و علائم آن و همینطور تغذیه مناسب برای بهبود و درمان این مشکل آشنا میشوید.
سندرم خستگی مزمن چیست؟
سندرم خستگی مزمن (chronic fatigue syndrome) که گاهی بانام میالژیک انسفالومیالیتیز به آن اشاره میشود (myalgic encephalomyelitis) یک مشکل پزشکی طولانی مدت است که باعث بروز علائم مختلف میشود. همان طور که از نام این بیماری پیداست، علائم مشاهده شده معمولاً طولانی مدت و پایدار هستند که میتواند بسیار آزار دهنده باشد.
علائمی که مبتلا به سندرم خستگی ممکن است مشاهده کند شامل این موارد است:
- مشکل در خواب
- درد مفاصل
- احساس سرگیجه
- سر درد
- گلودرد
- و علائم آنفلونزا
البته علائم سندرم خستگی مزمن ممکن است هر روز با روز قبل متفاوت باشد و ممکن است با علائم بیماریهای دیگر مشابه باشد. در نتیجه در صورتی که علائم را مشاهده کردید باید حتماً به دکتر مراجعه کنید تا بهصورت دقیقتر وضعیت را بررسی کند و بیماری را تشخیص دهد.
سندرم خستگی مزمن زندگی روزمره را تحت تأثیر قرار میدهد و کیفیت زندگی را تا حد زیادی کاهش میدهد. در دراز مدت ممکن است این مسائل منجر به بیماریها و مشکلات دیگر شود. بهعلاوه اینکه از اثرات روانی و روحی که بر روی بیمار میگذارد هم نمیتوان صرف نظر کرد.
درمان سندرم خستگی مزمن
درمانی که برای سندرم خستگی مزمن انتخاب میشود بیشتر به علائمی که از خود نشان میدهد بستگی دارد. ولی بهطور کلی از آن جا که این بیماری یک بیماری مزمن و طولانی است حفظ سلامت بدن اهمیت زیادی دارد. در نتیجه بخش بزرگی از مراقبتها و اقدامات درمانی بیماریهای مزمن همیشه شامل رعایت کردن اصول تغذیه سالم است. با این کار بیشتر مسائل و علائم از بین میروند. بهعلاوه اینکه درمانهایی هم برای کنترل و برطرف کردن علائم باقی مانده وجود دارد که در صورت نیاز استفاده میشود.
تأثیر سندرم خستگی مزمن در تغذیه
بیشتر افرادی که دچار سندرم خستگی مزمن هستند دچار کم تحرکی هستند به این دلیل که همیشه احساس خستگی میکنند یا علائم دیگر مربوط به این سندرم را تجربه میکنند. در نتیجه بیشتر بیماران مبتلا دچار اضافه وزن میشوند. همچنین این سندرم میتواند باعث اشتیاق و میل بیشتر به غذا شود که یک عامل مهم در افزایش خوراک و در نتیجه چاقی است. فردی که در این شرایط قرار دارد ممکن است دائماً احساس خستگی داشته باشد و احساس کند که باید با خوردن غذای بیشتر کمبود انرژیاش را جبران کند.
در طرف دیگر ممکن است برخی از افراد مبتلا دچار کاهش وزن شوند. برخی بیماران اشتهایشان را از دست میدهند که به علت حالت تهوع است. گاهی هم علائم آنقدر شدید هستند که باعث میشود فرد انرژی کافی برای خرید وعدههای غذایی یا درست کردن غذا نداشته باشد.
مشکل دیگری که بیماران مبتلا به سندرم خستگی مزمن دارند همراه شدن آن با نشانههای سندرم روده تحریک پذیر یا IBS (Irritable bowel syndrome) است. در این حالت فرد دردهای شکمی، نفخ، اسهال، یبوست یا دل پیچه را تجربه میکند.
درمان خستگی با تغذیه مناسب
همان طور که گفتیم بدن برای حفظ سلامت و مقابله با مشکلات مختلف نیاز به مواد مغذیِ مختلفی دارد. افراد مبتلا به خستگی مزمن معمولاً تغذیه خوبی ندارند. در نتیجه قدم اول این است که اصول تغذیه سالم را رعایت کنید. در مرحله بعد هم خوردن غذاهایی که برای این مشکل مفید هستند را در نظر داشته باشید.
تغذیه صحیح برای هر فرد متفاوت است. ولی برخی غذاها هستند که میتوانند بهطور کلی در رفع علائم سندرم مفید باشند. غذاهای مبتنی بر نشاسته بهخصوص نشاستههای با هضم آرام با شاخص گلیسمیک پایین (glycaemic) برای حفظ سطح انرژی توصیه میشود. غذاهایی مثل حلیم، برنج، سیب زمینی، نان و غلات کامل از این موارد هستند.
از طرف دیگر، همان طور که گفتیم، رعایت تعادل مواد غذایی بسیار مهم است. از آن جایی که وعدههای غذایی در کشور ما عمدتاً از مواد نشاستهای تشکیل میشود، باید بیشتر تلاش کنیم تا ترکیبات مغذی دیگر به بدنمان برسانیم. بهخصوص میوهها سبزیجات. باید برنامه غذایی طوری باشد که حدود 5 وعده سبزیجات یا میوه جات در روز مصرف شود. بهعلاوه محصولات لبنی مثل پنیر و ماست و همچنین مواد پروتئینی مثل گوشت، مرغ، ماهی، تخم مرغ، مغزهای روغنی، حبوبات هم مهم هستند.
غذاها و ترکیباتیکه نباید خورد
بهطور کلیگرفتن رژیم یا محدود کردن غذا برای بیماران توصیه نمیشود مگر اینکه غذاهای به خصوصی باعث ایجاد حساسیت شوند یا اینکه خود فرد مشکل عدم تحمل داشته باشد. در این شرایط رژیم غذایی باید مناسب با محدودیتهای فرد تنظیم شود و مواد و غذاهایی که از فهرست خط میخورند با غذاهای دیگر جایگزین شوند. برای تشخیص ترکیباتی که فرد نسبت به آنها حساسیت یا عدم تحمل دارد معمولاً از روش حذف استفاده میشود. یعنی آن ترکیب از غذاها حذف میشود تا علائم از بین بروند.
کسانی که مشکل سندرم روده تحریک پذیر دارند معمولاً با ترکیبات مختلف غذایی مشکل دارند. این افراد باید موارد تحریک کننده را شناسایی کنند و آن موارد را از رژیم غذایی خود حذف کنند یا تحت شرایط مشخصی مصرف کنند. تشخیص موارد مشکل ساز معمولاً به کمک متخصص انجام میشود. یک راه برای این کار این است که ترکیبات مشکوک به تحریک روده از وعدههای غذایی حذف شوند و نتایج مشاهده و ثبت شود.
بهطور کلی توصیه میشود بیماران سندرم خستگی مزمن از خوردن این غذاها خود داری کنند:
- محرکها: برای افراد سالم محرکهایی مثل چای، قهوه و … میتواند باعث افزایش انرژی موقت شود و به آنها کمک کند از نظر فیزیکی و روحی کمی بهتر شوند. ولی این محرکها باعث میشوند غدد فوق کلیوی بیشتر کار کنند. بنابراین برای کسانی که سندرم خستگی مزمن دارند مناسب نیست و فقط باعث تشدید علائم میشود. همچنین بسیاری از این موارد (مثلاً خوراکیهای کافئین دار) باعث به هم خوردن خواب میشود که برای بیماران بسیار مهم است.
- نوشیدنیهای الکلی: تقریباً تمام افرادی که به سندرم خستگی مزمن مبتلا هستند نسبت به الکل و نوشیدنیهای الکلی عدم تحمل دارند. این افراد حتی اگر در مراحل اولیه بیماری هم باشند ممکن است با مصرف کمی نوشیدنی الکلی بهشدت مریض شوند. به این دلیل که: 1. الکل بر روی سیستم عصبی تأثیر میگذارد (و این در حالی است که احتمالاً سیستم عصبی بیمار بهشدت حساس است). 2. الکل برای کلیهها سمی محسوب میشود. 3. الکل در چرخه متیل دار کردن (متیلاسیون) اخلال ایجاد میکند. 5. و در نهایت اینکه الکل باعث گشاد شدن رگها میشود که باعث مشکل در بیمار میشود.
- ترکیبات قندی و شیرین کننده: مثل شکر، ساکارز، دکستروز، شکر قهوهای، فراکتوز، آسپارتام و ساخارین. ترکیبات قندی باعث افزایش ناگهانی قند خون و سپس افت آن میشوند که باعث اختلال در متابولیسم کربوهیدرات، عدم ثبات قند خون و مشکل برای بیمار میشود.
- چربیهای حیوانی: کبد و صفرا اعضایی از بدن هستند که مسئول شکستن چربیها هستند. این اندامها در افراد مبتلا به سندرم خستگی مزمن معمولاً عملکرد ضعیفترین دارند. در نتیجه این افراد با هضم غذاهای چرب بهخصوص چربیهای حیوانی که مستلزم فعالیت و کار زیاد کبد و صفرا است، مشکل پیدا میکنند. در نتیجه بهتر است بیماران خوردن گوشت زیاد، چربی و … را کنار بگذارند.
- افزودنیها: رنگ و طعم دهندههای مصنوعی و نگه دارندهها برای این افراد بهشدت مضر است. فرد مبتلا به سندرم خستگی مزمن معمولاً نسبت به این مواد مضر بیشتر از بقیه حساس است و حتی ممکن است واکنشهای آلرژیک مثل التهاب، بیخوابی، درد، خارش، افسردگی، حساسیت بیش از حد، سر درد و … را تجربه کند.
علاوه بر اینها باید نسبت به مصرف میوهها (به علت داشتن فراکتوز)، غذاهای نفاخ، غذاهای تند، خام و نیمه خام، ترشی و غذاهای اسیدی هم حساس باشد و مراقب علائمی که ممکن است مشاهده کند باشد. این ترکیبات برای بسیاری از افراد مبتلا به سندرم، مشکل ساز است.
دیدگاهها